Mục lục [Ẩn]
Độ tuổi lao động tối thiểu của người lao động là đủ 15 tuổi, trừ trường hợp quy định tại Mục 1 Chương XI của Bộ luật Lao động 2019. Lao động chưa thành niên là lao động chưa đủ 18 tuổi. Vậy người từ đủ tuổi 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi được làm thêm giờ, làm ban đêm đối với những công việc nào?
1. Nghề, công việc người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ
Căn cứ Điều 10 Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH quy định quy định nghề, công việc người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể làm thêm giờ bao gồm:
- Biểu diễn nghệ thuật.
- Vận động viên thể thao.
- Viết văn, viết báo.
- Lập trình phần mềm.
- Các nghề truyền thống: chấm men gốm; làm giấy dó; làm nón lá; se nhang; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen.
- Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp... để gắn trên tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiếp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.
- Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón.
- Gói nem, gói kẹo, gói bánh (trừ trường hợp vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói).
- Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công.
- Đưa tin, thư bưu phẩm, bưu kiện; đóng gói bưu phẩm.
- Bán hàng tận nhà; bán hàng qua điện thoại; bán hàng trực tuyến.
- Đánh giày; chế biến, bán hàng thực phẩm trên hè phố.
- Gia sư; quét dọn, giúp việc trong các gia đình; phụ giúp vệ sinh nhà cửa.
- Bảo vệ, trông xe các cơ quan, doanh nghiệp, nhà hàng.
- Thu tiền từ máy bán hàng tự động, ghi số từ các đồng hồ; thu ngân, bán hàng trong siêu thị.
- Công việc trong nhà hàng, quán ăn, quán cà phê: lễ tân, pha chế đồ uống, phụ bàn, phụ bếp, đầu bếp, tạp vụ.
- Công việc văn phòng: photo, đánh máy, trực điện thoại.
- Dịch vụ bán hàng: quần áo, giày dép, sách báo, tạp hóa.
- Sơ chế nông sản: phân loại, gọt vỏ, bóc vỏ, tách nhân, đóng gói.
- Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.
- Nuôi gia súc, gia cầm, nuôi giun, dế, côn trùng không độc hại, nguy hiểm.
Như vậy, trừ những nghề, công việc nêu trên nếu người sử dụng lao động cho người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm thêm giờ là đang trái quy định pháp luật.
2. Nghề, công việc người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm ban đêm
Căn cứ Điều 10 Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH quy định quy định nghề, công việc người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể làm ban đêm đối với
- Biểu diễn nghệ thuật.
- Vận động viên thể thao.
Ngoài hai công việc nêu trên thì người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm ban đêm đối với nghề, công việc khác. Nếu người sử dụng lao động vẫn cố tình sử dụng thì điều này đồng nghĩa với việc sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật.
3. Trách nhiệm của người sử dụng lao động
Căn cứ Điều 12 Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên như sau:
- Lập Sổ theo dõi tình hình sử dụng lao động chưa thành niên theo Mẫu số 06 tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH và thường xuyên cập nhật thông tin vào Sổ theo dõi.
- Tôn trọng, lấy ý kiến của người chưa thành niên về những vấn đề có liên quan đến quyền và lợi ích của họ.
- Thường xuyên kiểm tra, giám sát bảo đảm an toàn cho người chưa thành niên tại nơi làm việc.
- Trong trường hợp sức khỏe người chưa thanh niên không còn phù hợp với công việc thì phải thông báo cho người chưa thành niên, đối với trường hợp người chưa đủ 15 tuổi thì đồng thời phải thông báo cho người đại diện theo pháp luật của người đó.
- Thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành về bảo vệ trẻ em.
